W dzisiejszym wpisie powracam do zagadnień związanych z prawem autorskim. Zagadnieniem, któremu poświęcę dzisiejszy artykuł jest współtwórczość. Jest to jeden z przykładów szerszej kategorii – wspólnego stworzenia utworu. Dziś odpowiem na kluczowe przy tym zagadnieniu pytanie: kim jest współtwórca?
Kwestia współtwórczości jest problematyczna na wielu płaszczyznach. Dotyczy ona zarówno samego przysługiwania praw osobistych i majątkowych do utworu, jak i wykonywania tych praw.
Mówiąc o wspólnym stworzeniu utworu należy rozróżnić kilka sytuacji:
współtwórczość,
połączenie odrębnych utworów,
utwory zbiorowe.
Dziś omówię pierwszą z wyróżnionych sytuacji. Na kolejne przyjdzie z pewnością jeszcze czas 🙂
Zapraszam do dalszego czytania!
Współtwórczość – definicja
W art. 9 ustawy w skrócie zwanej prawem autorskim ustawodawca przewidział jakie prawa i w jakim zakresie przysługują współtwórcom.
W stosunkach kontraktowych kara umowna to bardzo ważny temat. Sami zresztą wiecie, że częstym przedmiotem sporu sądowego jest nienależyte wykonanie umowy. Wysokość zastrzeżonej w celu ułatwienia dochodzenia roszczeń kary stanowi lwią część niezgodności. Zatem dziś na tapet biorę miarkowanie kary umownej. Ta instytucja, w założeniu ustawodawcy ma godzić obu interesy stron.
Pod tym pojęciem kryje się zmiana (zmniejszenie) przez sąd wysokości umówionej między stronami, skutecznie zastrzeżonej kary umownej.
Kiedy kara jest ważnie (skutecznie) zastrzeżona? Kilka miesięcy temu wyjaśniłam tę kwestię w odrębnym wpisie. Całość możecie przeczytać tutaj.
Instytucja kary umownej służy określeniu przez strony “z góry” zryczałtowanego odszkodowania.
Zatem zasadą jest żądanie kary umownej w takiej wysokości, w jakiej została ona zastrzeżona.
Raz ustalona kara powinna prowadzić do uproszczenia dochodzenia roszczenia. Jej celem jest przecież uchronienie tego, na rzecz kogo została przewidziana przed koniecznością udowodnienia faktu i wysokości poniesionej szkody.
Instytucja miarkowania kary umownej stoi w sprzeczności z tym celem, zatem traktować ją należy jako wyjątek.
Co za tym idzie przed rozpoznającym zarzut miarkowania sędziom stoi bardzo trudne i odpowiedzialne zadanie. Musi on wyważyć słuszne interesy obu stron – zarówno tej, której kara się należy, jak i zobowiązanego do jej zapłaty.
Przesłanki miarkowania kary umownej
Możliwość sądowego żądania miarkowania kary umownej jest upoważnieniem ustawowym.
Odpowiedzialność spółki i zarządu za wiążące polecenie to kluczowy temat przy umawianiu tematyki grupy spółek. Nie jest bowiem sztuką powołać pewien „byt”. Trudniej jest ustalić dla niego pewne ramy funkcjonowania – oczywiście w ramach obowiązującego prawa 🙂
Ten wpis jest także ostatnim, który chciałabym poświęcić tematyce październikowej nowelizacji kodeksu spółek handlowych. Ostatni – ale jakże ważny! 🙂
Zachęcam Was do zapoznania się z poprzednimi postami z tego cyklu dotyczącymi:
Wiążącego polecenia – obligatoryjnej treści i zasad jego wydawania oraz przyjęcia.
Powróćmy jednak do dzisiejszego tematu 🙂
Jak wiadomo, w życiu każdego z nas bywają sytuacje, w których mierzymy się z konsekwencjami własnych wyborów. Nie inaczej jest z podmiotami gospodarczymi. Sami najlepiej wiecie, że prowadzenie biznesu wiąże się z dużą odpowiedzialnością, a czasem i ryzykiem. Dzisiaj zatem właśnie o ryzyku i odpowiedzialności przy kierowaniu i uczestnictwie w grupie spółek.
Kwestię tę rozważę w dwóch aspektach:
odpowiedzialności spółki dominującej za wydanie wiążącego polecenia oraz
odpowiedzialności członków zarządu spółki zależnej za jego wykonanie.
Odpowiedzialność spółki dominującej za wydane wiążące polecenie
Odpowiedzialność względem spółki zależnej
Taka odpowiedzialność, z woli ustawodawcy dotyczy tylko szkody wyrządzonej wykonaniem wiążącego polecenia. Zatem wiążące polecenie musi być naprawdę „wiążące”. Do nadania mu takiego charakteru potrzeba, aby zostało wydane przez uprawnionego, we właściwym trybie, o ustawowej treści.
Drodzy czytelnicy – u mnie słowo droższe pieniędzy – jak obiecałam, tak piszę 🙂
Dziś kolejny post, w którym omówię autorskie prawa osobiste.
Tym razem tematem nie będzie prawo do określenia autorstwa, o którym więcej możecie dowiedzieć się tutaj, lecz wykorzystanie utworu zgodnie z wolą autora.
Szczegółowo omówię zatem prawo autora do decydowania o formie, treści oraz czasie i miejscu publikacji utworu.
Dla przypomnienia wskażę, że otwarty katalog autorskich praw osobistych ustawodawca przewidział w art. 16 ustawy – prawo autorskie.
Art. 16 ustawy – prawo autorskie
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:
1) autorstwa utworu;
2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Omówienia wymagają zatem uprawnienia wskazane w pkt. 3, pkt. 4 oraz pkt. 5, które łącznie, na potrzeby tego wpisu można nazwać wcześniej wspomnianym prawem do wykorzystania utworu zgodnie z wolą autora.
Wykorzystanie utworu zgodnie z wolą autora
Nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania
Temu zagadnieniu można byłoby poświęcić nie część wpisu, ale przynajmniej kilka odrębnych postów. Dziś zatem omówię je krótko.
Realizacja inwestycji budowlanych jest procesem niezwykle skomplikowanym.
Wymaga znacznych nakładów środków finansowych oraz doskonałej organizacji.
Ważne jest również zawarcie odpowiednich umów i to w taki sposób, by kompleksowo zabezpieczyć swoje interesy.
W mojej kilkuletniej praktyce zawodowej zawsze poświęcałam temu zagadnieniu szczególną uwagę.
Z tej właśnie praktyki wiem, że często stosowanymi rozwiązaniami w tym celu są kara umowna (o której więcej przeczytacie tutaj) oraz kaucja gwarancyjna.
Dziś omówię drugie z przywołanych rozwiązań.
Zapraszam do dalszej części artykułu!
Czym jest kaucja gwarancyjna?
Jak wspomniałam wcześniej kaucja gwarancyjna jest jednym z umownych zabezpieczeń prawidłowego wykonania umowy.
Najogólniej polega ona na pozostawieniu w dyspozycji Inwestora odpowiedniej kwoty w umowie określonej wysokości na wypadek braku lub niewłaściwej realizacji przez Wykonawcę poszczególnych zobowiązań umownych.
Wiem, że tematyka praw autorskich budzi Wasze zainteresowanie. Dostaję w tym zakresie sporo wiadomości z pytaniami. Nie będę zatem uchylać się od odpowiedzi 🙂
Na początek najistotniejsze. Zasadniczą kwestią jest podział na autorskie prawa osobiste i autorskie prawa majątkowe. Przysługiwanie każdego z tych rodzajów praw aktualizuje po stronie twórcy różne uprawnienia.
Omówienie w jednym wpisie każdego z uprawnień przysługujących twórcy w związku ze stworzeniem utworu (więcej o utworze możecie dowiedzieć się tutaj) utrudniałoby zapamiętanie nawet najważniejszych informacji.
W tym poście postanowiłam zatem omówić charakter autorskich praw osobistych oraz dwa pierwsze uprawnienia twórcy, które wspólnie możemy nazwać „prawem do określenia autorstwa”.
Właśnie z nim wiąże się, często zadawane mi pytaniem, czy można opublikować cudzy utwór w Internecie bez podpisania autora.
Dziś, trochę “naokoło” odpowiem i na to pytanie.
Kolejne prawa osobiste oraz prawa majątkowe zostawimy sobie na kolejne “spotkania” 🙂
Autorskie prawa osobiste – pojęcie i ustawowy katalog
Katalog autorskich praw osobistych ustawodawca przewidział w art. 16 ustawy – prawo autorskie. Jest to katalog otwarty.
W treści przepisu ustawodawca wymienił jedynie pięć niezależnych od siebie, przykładowych uprawnień.
Dziś powracam do tematu, którym rozpoczęłam przygodę z blogiem – nowelizacją kodeksu spółek handlowych. Pamiętacie pierwszy post? Wciąż możecie znaleźć go tutaj. Tematem dzisiejszego wpisu będzie jedna z zasygnalizowanych tam kwestii – wiążące polecenie.
Po pierwsze – obiecałam Wam ten temat już na początku prowadzenia bloga. Po drugie, zauważam ostatnio, że pojęcie „dominacji” jednej ze spółek powiązanych budzi pewien przestrach. Na szczęście już mniejszy niż przed uchwaleniem nowych przepisów.
Warto zatem zadawać pytania – zwłaszcza specjalistom!
Dziś odpowiemy sobie przede wszystkim na dwa podstawowe:
Witam Was w Nowym Roku! Atmosfera Świąt już się ulotniła, a fajerwerki przygasły. Trzeba zatem powrócić do codzienności. Dziś mam dla Was kolejny post – tym razem związany z prawem autorskim. Tematem jest “utwór inspirowany”.
Czy stanowi on przedmiot samodzielnej ochrony w prawie autorskim? A może jest jedynie wariacją na temat innego utworu? Jeśli chcielibyście się dowiedzieć – zapraszam do dalszej lektury.
Kiedy dzieło powstałe z inspiracji staje się utworem
Dzieło inspirowane, jak każdy wytwór ludzkiej działalności “pretendujący” do miana utworu poddaje się weryfikacji pod kątem spełnienia ustawowych przesłanek „utworu”. Przesłanki te wskazano w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
Dla przypomnienia, ustawodawca przewidział, że utwór powinien:
stanowić przejaw działalności twórczej (przesłanka twórczości);
wykazywać indywidualny charakter (przesłanka indywidualności);
zostać ustalony w jakiejkolwiek postaci (przesłanka ustalenia);
stanowić efekt działalności człowieka.
Szczegółowe omówienie przedstawionych przesłanek znajdziecie Państwo w moim wcześniejszym wpisie.
Warto pamiętać, że to właśnie utwór jest przedmiotem ochrony prawa autorskiego i może korzystać z przewidzianych tą ustawą instytucji.
Jeśli zatem powstałe w wyniku inspiracji dzieło spełnia wymienione kryteria kwalifikowania go jako utwór będzie podlegało ochronie prawnoautorskiej.
Utwór inspirowany – definicja
Ustawa – prawo autorskie nie zawiera kazuistycznej (szczegółowej) definicji utworu inspirowanego. Jest jednak to pojęcie, którym posługuje się orzecznictwo i literatura.
Sam ustawodawca daje nam jedynie pośrednie wskazówki jak je rozumieć. Na podstawie przepisów prawa autorskiego można bowiem stworzyć jego negatywną definicję. Ustawodawca przesądził bowiem, że utwór inspirowany nie jest opracowaniem.
Początek każdego roku to często czas zawierania lub renegocjacji umów. Wielu przedsiębiorców boryka się z pytaniem: jak zatrzymać „na wyłączność” kluczowego współpracownika? Nasuwającym się pomysłem jest zakaz konkurencji.
Jak z pewnością wiecie, w przypadku zawierania umów o pracę zastrzeganie zakazu konkurencji jest raczej powszechną praktyką. Niemniej, co do zastrzegania podobnych postanowień w umowach zlecenia istnieją pewne wątpliwości.
Boże Narodzenie zbliża się wielkimi krokami. Nasze myśli absorbują przede wszystkim prezenty i świąteczne wypieki. I to bardzo dobrze! Na wszystko w życiu musi być właściwy czas 🙂 Dlaczego jednak, tuż przed świętami, tematem wpisu będzie zmiana firmy spółki, a nie jakaś bardziej świąteczno – prezentowa kwestia jak darowizna lub roszczenia związane z wadliwym towarem (prezentem)?
Otóż, temat ten zrodził się z praktyki, a raczej pewnych dość osobliwych pytań 🙂
Ostatnio, jeden z moich znajomych, będący Prezesem Zarządu spółki akcyjnej wpadł na dość nowatorski pomysł odnośnie prezentu dla małżonki.
Tym wigilijnym podarkiem ma być zmiana firmy ich wspólnej spółki(każde z nich dysponuje 50 %-ami akcji) na taką, która będzie uwzględniać inicjały jego partnerki.
Specjalistka z zakresu prawa korporacyjnego i cywilnego. Od lat zajmująca się obsługą prawną przedsiębiorców, zwłaszcza spółek prawa handlowego (w tym spółek publicznych). Pasjonatka prawa własności intelektualnej. [Więcej]
