Wraz z pierwszymi jesiennymi podmuchami wiatru ustawodawca sprezentował nam nowelizację kodeksu spółek handlowych. Prawo holdingowe, bo o nim mowa, na dobre zagościło na stronach ustawy.
Wobec tej zmiany, dziś zajmę się omówieniem kwestii przedmiotu nowelizacji.
Ale zanim dojdę do sedna – witam Was serdecznie w moich – jak na razie skromnych – progach! ☺
Dzisiejszy wpis będzie pierwszym o charakterze merytorycznym. Ostrzegam – będzie „prawniczo”, ale czy nudno?
Przekonajcie się! ☺
Zaznaczam również, że jest to wstępny artykuł z tego cyklu. Nowelizacja jest bowiem i obszerna i ciekawa – warto zatrzymać się przy niej na dłużej poświęcając jej kilka odrębnych wpisów.
Dla szczególnie zainteresowanych polecam oczywiście lekturę samej treści ustawy z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, którą znajdziecie w Bazie Internetowego Systemu Aktów Prawnych pod linkiem.
A (zwłaszcza) tych, którzy lubią dostawać informacje w skrócie – zapraszam do zapoznania się z dalszą częścią wpisu! ☺
Zakres nowelizacji
Nowa regulacja już zaczęła obowiązywać – dokładnie z dniem 13 października 2022 roku. Jest to tym samym właściwy moment, aby poznać czekające nas zmiany.
Najważniejszy jest jej przedmiot – wyznaczający pewien nowy obszar – nazwany już w doktrynie jako „prawo holdingowe”. Oczywiście nie jest to odrębna gałąź prawa a wewnętrzna część prawa spółek, niewątpliwie jednak znacząca.
Nowe przepisy:
- wprowadzają do porządku prawnego instytucję grupy spółek,
- regulują kwestie dotyczące zarządzaniem grupami kapitałowymi,
- ustanawiają odpowiedzialność spółki dominującej za szkody wyrządzone spółkom zależnym, ich wspólnikom i wierzycielom.
Czy jest to zmiana diametralna, całkowicie rewidująca dotychczasowy porządek rzeczy i wypracowane przez praktykę rozwiązania?
Niekoniecznie. Warto nadmienić, że mimo braku kompleksowej regulacji w tym zakresie w obrocie gospodarczym istnieje pojęcie „grupy kapitałowej”. W grupie tej wskazywano na istnienie – w tym przypadku ustawowo zdefiniowanej (w art. 4 § 1 pkt 4 k.s.h.) – spółki dominującej.
Przedstawiona wyżej definicja nie została zrewidowana przez ustawodawcę – pozostaje bez zmian.
Jaki był cel nowelizacji?
Ustawodawca zwrócił uwagę na istnienie w przestrzeni gospodarczej tzw. „holdingów faktycznych” (spółek powiązanych na gruncie przywołanego wyżej art. 4 § 1 pkt 4 k.s.h. oraz praktyki tworzenia holdingów umownych – na zasadzie swobody umów).
Zdaniem prawodawcy konieczne stało się uregulowania postulatu uwzględniania przez organy spółki dominującej i zależnej interesu grupy spółek, ale także (co było akcentowane przez środowisko prawnicze) konieczność zrównoważenia nowych uprawnień spółki dominującej przez przewidzenie jej odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce zależnej z tytułu wydawania wiążących poleceń, a także przyznania nowych uprawnień akcjonariuszom mniejszościowym.
Przyjęto wiec, że nowelizacja powinna regulować, klauzulę generalną, uznającą, że spółka dominująca i zależna kierują się nie tylko własnym interesem, lecz również interesem grupy spółek, o ile nie zmierza to do pokrzywdzenia wierzycieli lub wspólników mniejszościowych albo akcjonariuszy mniejszościowych spółki zależnej.
Nowelizacja ma niewątpliwie znaczenie porządkujące i w pewnym stopniu odpowiada na pojawiające się potrzeby przedsiębiorców.
Czego nie objęła nowelizacja wprowadzająca prawo holdingowe?
Niektóre kwestie ustawodawca pozostawił nierozstrzygnięte. Pominięte zostały m.in.:
- możliwość wykluczenia spółki zależnej z grupy spółek lub rezygnacji przez spółkę zależną z uczestnictwa w grupie spółek,
- możliwość zmiany statusu spółki dominującej i zależnej (w przypadku zmian strukturalnych związanych z utratą lub uzyskaniem pozycji dominującej),
- sposób rozliczeń finansowych między spółkami należących do holdingu.
W jaki sposób powyższe braki uzupełni praktyka obrotu – przekonamy się już wkrótce.
Z pewnością zagadnienia te zostaną poddane pod ocenę składów orzekających poszczególnych sądów, a swoje stanowisko przedstawią także przedstawiciele literatury prawniczej. Aby je poznać musimy uzbroić się w nieco cierpliwości.
Obiecuję jednak, że będę śledzić tę kwestię z dużym zainteresowaniem i informować Was, gdy wypracowane zostaną rozwiązania dla powyższych kwestii. ☝️
Zanim to jednak nastąpi, w następnej odsłonie tego cyklu nie tylko przedstawię Wam pojęcie grupy spółek, ale także rozłożymy je na czynniki pierwsze.
Już teraz serdecznie zapraszam do lektury! 😁
Weronika Powęska
radca prawny
***
Grupa spółek – czyli holding po nowelizacji
Dziś tematem będzie grupa spółek – pojęcie stanowiące trzon zmian wprowadzonych przez ustawodawcę październikową nowelizacją kodeksu spółek handlowych.
Jest to drugi post z rozpoczętego uprzednio cyklu poświęconego prawu holdingowemu.
Z pierwszym postem tego cyklu – dotyczącym zakresu nowelizacji [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }